Het is begrijpelijk dat je niet direct weet wat je moet doen als je uit elkaar gaat. Om je hierbij te helpen, zijn meerdere financiële zaken wettelijk geregeld. Deze staan beschreven in dit document van de overheid. Denk hierbij aan de stappen die je moet nemen om een echtscheiding of scheiding van tafel en bed aan te vragen. Of de stappen die je moet nemen om een geregistreerd partnerschap te beëindigen. Maar ook (partner)alimentatie komt in dit document aan bod.

Wonen jullie in een huurwoning? Kijk dan in je huurcontract wat je moet doen als je uit elkaar gaat. Wonen jullie in een koopwoning? Dan zijn er verschillende situaties mogelijk: 
 
Jullie verkopen de woning
Zodra de woning verkocht is, zorgt de notaris voor de afwikkeling van de hypotheek. Is er overwaarde, dan krijg je dit geld op je bankrekening teruggestort. Heb je een restschuld, dan wordt deze bij de bank omgezet naar een lening en zal je hier rente over gaan betalen. Als je een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie hebt, dan kan NHG mogelijk (een deel van de) restschuld kwijtschelden.

Een van jullie blijft in de woning wonen
In dit geval moet de lening op zijn/haar naam worden gezet. Hiervoor heb je wel goedkeuring van de hypotheekverstrekker nodig. Het inkomen en de waarde van de woning moeten dan namelijk opnieuw worden beoordeeld. Soms is een extra hypotheek nodig, bijvoorbeeld om de overwaarde aan de vertrekkende partner te betalen. Ook het betalen van alimentatie heeft effect op de inkomenstoets. Het is ook mogelijk dat het niet financieel haalbaar blijkt dat een van jullie in de woning blijft wonen.

Wil je een volgende woning kopen? Hou er rekening mee dat je pas zelfstandig een koopovereenkomst en een hypotheek kunt aangaan als je een getekend echtscheidingsconvenant hebt. Daarnaast moet de echtscheiding zijn uitgesproken door de rechtbank en administratief verwerkt zijn door de gemeente.

Verder is het verstandig om je goed te laten informeren door een hypotheekadviseur over alle zaken die van belang zijn bij een scheiding. Naast algemene regels, kunnen bepaalde zaken ook per hypotheekverstrekker verschillen.

Niet iedereen staat er meteen bij stil, maar als je uit elkaar gaat kan dit ook gevolgen hebben voor je pensioen. Het is belangrijk om hierover afspraken te maken als je uit elkaar gaat. Kijk op de website van je pensioenuitvoerder, of log in op je persoonlijke pensioenomgeving om te kijken wat hierover te vinden is. Je hebt tot 2 jaar na je scheiding de tijd om je verzoek tot verdeling van pensioen bij de pensioenuitvoerder neer te leggen. Op infopagina’s van de rijksoverheid vind je uitgebreide informatie over de verdeling van het pensioen. Wil je nog meer willen weten, dan kun je ook nog kijken in deze lijst met veelgestelde vragen.

Hebben jullie gezamenlijk kinderen onder de 18 jaar? Dan is het verplicht om een ouderschapsplan op te stellen als jullie uit elkaar gaan. Hierin staan alle afspraken die je samen maakt over de verzorging en opvoeding van jullie kind(eren); wie doet straks wat? Wie brengt en haalt bij de opvang en sportclub? Wie neemt de bezoekjes aan de tandarts op zich? Maar ook: hoe bepaal je de keuze van een vervolgopleiding?

Een scheiding heeft voor jullie beiden financiële gevolgen. De hoeveelheid geld die je overhoudt om dingen van te kopen, zal in meer of mindere mate veranderen. Daarom is het verstandig om voor deze nieuwe financiële situatie een overzicht van je inkomsten en uitgaven te maken. Weloverwogen budgetteren kan je vervolgens helpen om grip op je geldzaken te houden in je nieuwe situatie.

Mogelijk heb je in je nieuwe situatie recht op bepaalde regelingen of toeslagen als kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag en huurtoeslag. Misschien had je hier voorheen ook al recht op, maar het is ook mogelijk dat je hier eerst geen recht op had en nu wel. Op www.toeslagen.nl kun je zien op welke toeslagen je recht hebt en hoe je deze kunt krijgen. Je kunt dit ook berekenen met de tool Berekenuwrecht van het Nibud, waarbij je ook meteen kunt zien waar je deze toeslag(en) kunt aanvragen. Heb je geen of nauwelijks inkomen en weinig vermogen nadat jullie uit elkaar zijn gegaan? Dan kom je misschien wel in aanmerking voor bijstand. Hiervoor gelden een aantal voorwaarden. Krijg je al bijstand, AOW of een andere uitkering? Geef dan meteen door bij de uitkeringsinstantie dat jullie uit elkaar zijn, want dit kan invloed hebben op de hoogte van je bedrag.

Waarschijnlijk hebben jij en je partner de afgelopen jaren samen belastingaangifte gedaan. Op deze manier kon je in de belastingaangifte jullie inkomsten en aftrekposten gunstig verdelen. In het jaar dat je uit elkaar gaat, kun je zelf kiezen of je samen over het gehele jaar aangifte doet, of dat je dit ieder apart doet. De Belastingdienst houdt in beide gevallen rekening met de periode van het jaar waarin jullie nog wel fiscale partners waren. Hebben jij en je partner samen een koopwoning en gaat deze in de verkoop? Of komt deze juist op naam van 1 van jullie? Vereniging Eigen Huis heeft een aantal belastingtips voor als jullie woonsituatie verandert op een rij gezet.