Ga naar de hoofdinhoud

Schulden: deze organisaties en regelingen helpen je ervan af

Van budgetcoach tot schuldsanering. Voor schulden is vaak ondersteuning en een oplossing mogelijk. Gelukkig maar, want ruim 1 op de 5 huishoudens heeft moeite met de rekeningen betalen. Dankzij organisaties als de gemeente, de Nederlandse Schuldhulproute of maatschappelijk werk vinden veel mensen een oplossing voor hun schulden.

Omgaan met schulden in het kort
  • Om van je schulden af te komen zet je deze 4 stappen
  • Met schulden kun je terecht bij verschillende organisaties
  • De belangrijkste zijn: de gemeente, maatschappelijk werk, SchuldHulpMaatje en de Nederlandse Schuldhulproute
  • De 3 bekendste regelingen zijn:
    • Schuldbemiddeling
    • Saneringskrediet
    • Wettelijke schuldsanering (Wsnp)
  • Als het echt niet lukt om uit de schulden te komen, vraag je om kwijtschelding
Betalingsachterstand bij a.s.r.?

Neem contact met ons op. Samen zetten we alles op een rijtje. En zoeken we naar een oplossing.

Hulp bij achterstand met betalen
Gemiddelde schuld is ruim 40.000 euro

Problematische schulden komen in Nederland voor bij 1 op de 5 huishoudens. Een schuld is problematisch als je je openstaande rekeningen niet meer kunt betalen, waardoor nieuwe schulden ontstaan. De gemiddelde schuld van mensen die zich bij de schuldhulpverlening (gemeente) melden was in 2023 ruim 40.000 euro. Zodra ze schuldhulp zoeken, hebben huishoudens gemiddeld 13 schuldeisers. De belastingdienst en zorgverzekeraars zijn de meest voorkomende schuldeisers. Voordat mensen professionele hulp zoeken, zijn ze vaak al ruim 5 jaar bezig om grip te krijgen op hun situatie.

Schulden: met deze vier stappen kom je ervan af
Het is belangrijk om niet alleen aan je geldzorgen te denken, maar vooral aan de oplossing – want hulp bij schulden is er voor iedereen. Na deze vier stappen ben je al dichtbij jouw oplossing.
Stap 1: maak een overzicht

Begin met een overzicht van al je schulden, je inkomen en je vaste lasten. Het Bureau Krediet Registratie (BKR) helpt gratis helpen bij het in kaart brengen van je schulden. Als je merkt dat je betalingsachterstanden krijgt, is het ook verstandig zo snel mogelijk contact te zoeken met de organisatie waar je een achterstand hebt. Vaak helpen ze je graag bij het zoeken naar een oplossing. Let op: studieschulden, belastingschuld en energie- en huurachterstanden worden niet bij het BKR geregistreerd. Er bestaat een handige test die je in een paar minuten laat zien hoe je er financieel voor staat. Blijkt dat je met besparingen al een deel van je problemen oplost? Kijk dan goed hoe je bespaart, bijvoorbeeld door abonnementen of terugkerende giften aan goede doelen stop te zetten.

Stap 2: maak een aflosplan

Nu je een overzicht hebt, kun je op een rij zetten hoe je de schulden wil aflossen. Wat kun je per maand betalen? En hoe lang moet je dat doen? Hulp nodig? Het NIBUD heeft een handig hulpmiddel om je te helpen bij een aflosschema.

Stap 3: tref (haalbare) betalingsregelingen

Als je weet hoeveel je kan aflossen per maand, maak je afspraken over je betalingen die aansluiten op jouw situatie. Dat heet een betalingsregeling. In het verzoek aan je schuldeisers zijn een paar punten belangrijk. Er zijn handige voorbeelden te vinden online, die je kunt gebruiken voor een brief of e-mail.

TIP: maak afspraken waarvan je zeker weet dat je ze kunt nakomen. Een schuldeiser zal niet snel een tweede keer meegaan in een betalingsregeling.

 

Stap 4: zoek hulp

Wacht niet te lang als blijkt dat je hulp nodig hebt om uit de schulden te komen. Sommige gemeenten hebben vrijwilligers of professionals in dienst die gratis hulp bieden bij geldzaken. Meer informatie over gratis hulp vind je bij je gemeente. Ook is het mogelijk een betaalde budgetcoach in te huren. Bij een betaalde budgetcoach betaal je een uurtarief. Soms bieden werkgevers dit aan voor hun medewerkers. Je kunt ook terecht bij een vrijwilligersorganisatie zoals Humanitas. Zij helpen je op een professionele manier verder. Die hulp is vaak gratis.

Organisaties die helpen bij beginnende schulden 

Energieprijzen, prijsstijgingen, baanverlies of scheiding: geldzorgen kunnen overal door komen. Er zijn veel organisaties die helpen bij beginnende en grotere schulden. We zetten er een paar op een rij:

  • Nederlandse Schuldhulproute
    Een samenwerkingsverband van gemeenten, bedrijven en (hulp)interventies. Op een makkelijk te begrijpen manier kun je informatie zoeken, een test doen en worden doorverwezen naar passende hulp. Op een eenvoudige manier krijg je vier hulplijnen aangeboden: online zelfhulp, een digitale vrijwilliger, een lokale vrijwilliger of professionele hulp.
  • SchuldHulpMaatje
    Een samenwerking van landelijke kerken in Nederland als antwoord op het groeiend aantal mensen met schulden. SchuldHulpMaatje werkt met vrijwilligers. Zij helpen je met het op orde brengen van zaken. Bovendien laten ze je zien hoe je in de toekomst zelf je geldzaken goed regelt. SchuldHulpMaatje is te vinden in 136 gemeenten.

 

Deze instanties helpen je bij grotere geldzorgen
  • Gemeente
    Gemeenten zijn verplicht mensen met schulden te helpen. Er zijn verschillende manieren om hulp te krijgen van de gemeente:
    1. Cursussen en trainingen over omgaan en voorkomen van schulden
    2. Advies over het op orde houden van inkomsten en uitgaven
    3. Budgetbeheer – de gemeente beheert je inkomen zodat er geen nieuwe schulden ontstaan
    4. Schuldbemiddeling – de gemeente maakt afspraken met schuldeisers over de aflossing
    5. Schuldsanering – de gemeente verstrekt een saneringskrediet waarmee alle schulden worden betaald
    6. Adempauze – de gemeente kan via de rechter de schuldeisers verplichten om maximaal zes maanden te stoppen met het vragen om hun geld. In die tijd kan je een oplossing vinden en geld opzij zetten om je schulden te betalen
  • Maatschappelijk Werk
    Iedere gemeente heeft maatschappelijk werkers, die je kunnen helpen met advies of het maken van afspraken met de mensen die geld van je krijgen. Ze zijn meestal bereikbaar via sociale wijkteams of het Wmo-loket.
  • Juridisch Loket
    Voor juridisch advies over schulden klop je aan bij het Juridisch Loket. Zij hebben ook veel voorbeeldbrieven die je kunt gebruiken om bijvoorbeeld ergens bezwaar tegen te maken of een betalingsregeling te treffen.
Deze regelingen zijn er om je te helpen
  • Schuldbemiddeling
    Schuldhulpverlening wordt ook wel schuldbemiddeling of een ‘minnelijk schuldentraject’ genoemd. Je kunt jezelf aanmelden voor zo’n traject, maar de gemeente biedt het soms ook actief aan. Dat gebeurt als er een achterstand is in de betaling van huur, zorgverzekering, energie of water. Dat moet de schuldeiser namelijk doorgeven aan de gemeente. In een minnelijk traject probeert je schuldhulpverlener afspraken te maken met schuldeisers. Ook gaat je hulpverlener na of al je schulden terecht zijn. Soms is het niet mogelijk om schuldbemiddeling via de gemeente te krijgen. Dat is het geval als je:
    • illegaal in Nederland woont
    • je je niet houdt aan eerder gemaakte afspraken
    • je je ernstig misdraagt tegen medewerkers van de gemeente
    • je fraude hebt gepleegd
  • Saneringskrediet
    Soms besluit de gemeente tot een zogenaamd saneringskrediet. In dat geval betaalt de gemeentelijke kredietbank of de stadsbank je schulden in één keer. Je hebt dan nog maar één schuld, en die betaal je in drie jaar met rente terug.
  • Wettelijke schuldsanering
    Soms lukt het minnelijke traject niet. Dan gaan de schuldeisers niet akkoord met je voorstel tot terugbetaling. Dan kan je schuldhulpverlener van de gemeente wettelijke schuldsanering (Wsnp) aanvragen bij de rechter. Als je wordt toegelaten, maakt de rechtbank een plan van aanpak. Je krijgt een bewindvoerder die:
    • je schuldeisers laat weten dat je bent begonnen met dit traject
    • je inkomsten controleert
    • alle beslissingen neemt over je spullen en geld
    • bepaalt hoeveel geld je per maand krijgt voor vaste lasten en boodschappen
    Het Wsnp-traject duurt meestal 18 maanden. Daarna heb je geen schulden meer.
 
Do’s & don’ts bij geldproblemen en problematische schulden
  • Wacht niet te lang met zoeken van hulp
    “Had ik maar eerder om hulp gevraagd.” Dat wordt veel gezegd. Want als je weer overzicht hebt en een plan om de schulden af te betalen, heb je veel minder stress. Zonder stress ben je beter in staat om te leren hoe je de administratie bijhoudt.
  • Zorg voor overzicht in je administratie
    Orde scheppen in de chaos is belangrijk, maar overzicht hoúden zo nog belangrijker. Goed budgetteren helpt daarbij. Houd een kasboek bij met alle uitgaven, en houd een boekje bij waarin je alle contacten en afspraken bewaart.
  • Leer geld besparen
    Zoek naar manieren om belangrijke uitgaven zo goedkoop mogelijk te doen. Zoek naar uitjes die weinig of zelfs geen geld kosten, zoals een park of een kinderboerderij. Er zijn veel manieren om geld te besparen!
  • Maak keuzes
    Heb je die krant echt nodig? Of kun je ook een dag later die van de buren lezen? Maak je al je belminuten op, of kan je ook met minder? Geef je aan een goed doel? Overweeg je financiële donatie stop te zetten en ze meer actief te steunen door te collecteren of ze online te helpen. Met dit soort keuzes houd je meer geld over. 
  • Schaam je niet
    Of het nu door een echtscheiding, baanverlies of ziekte komt: schulden kunnen klein beginnen en snel oplopen. Dat kan echt iedereen overkomen. Schaamte en stress zijn niet nodig, en bovendien slecht voor je gezondheid
Kun je schulden aftrekken van de belasting?
Het kan voordelig zijn schulden op te voeren in je aangifte, omdat je die mag aftrekken van je vermogen waarover je belasting betaalt in box 3 (bijvoorbeeld spaargeld). Je betaalt dan dus minder belasting over dat vermogen. Hypotheken tellen meestal niet als schuld in box 3, omdat de hypotheekrente in de meeste gevallen aftrekbaar is van je inkomen. Let wel: van je schulden mag je alleen het deel aftrekken boven de drempel (3.200 euro). 
Schulden kwijtschelden: kan dat?

Als het echt niet lukt om schulden af te betalen, kun je aan je schuldeisers vragen om je schuld kwijt te schelden, zodat je ze niet meer hoeft te betalen. Als je schulden hebt bij de overheid, kun je opzoeken of dat met jouw schuld kan. Als dat zo is, kun je een brief schrijven met daarin het verzoek tot kwijtschelding. Andere schuldeisers kun je ook om kwijtschelding vragen, maar er bestaan geen regels voor. Toch zijn in sommige gevallen goede afspraken te maken over een bedrag dat je wel kunt terugbetalen – dan gaat het vaak om een deel van de schuld.

TIP 1: Loop geen toeslagen mis!

Heb je recht op toeslagen? Er zijn landelijke regelingen die je veel geld kunnen besparen. Denk aan huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget. Maar ook in je gemeente kun je toeslagen aanvragen.

TIP 2: Meld je betalingsachterstanden snel

Het lijkt misschien een open deur, maar het is echt beter om je achterstanden snel te melden. Veel bedrijven denken graag met je mee over mogelijke oplossingen. Het is voor niemand fijn om schulden hoog op te laten lopen.

Nog meer tips over geldzaken