Ga naar de hoofdinhoud
terug naar Succesvol ondernemen
Home Zakelijk Alles over ondernemerschap Succesvol ondernemen Scenarioplanning

Ben jij voorbereid op de toekomst? Een kleine verandering in je onderneming of in jouw branche kan al veel impact hebben op je bedrijf. Zowel positief als negatief, maar hoe kan je hier op anticiperen? Met scenarioplanning onderzoek je mogelijke toekomstscenario's en bereid je je hier op voor.

Snel naar:
Wat is scenarioplanning?

Scenarioplanning is een methode waarbij je verschillende mogelijke toekomstscenario’s bedenkt. Deze scenario’s bieden je handvatten om je voor te bereiden en te anticiperen op wat mogelijk komen gaat. Het is een strategische vooruitblik.

Een voorbeeld van scenarioplanning

In de tijd van het wilde westen, wilde men weten wat er voorbij hun horizon lag. Ze wilde ontdekken: zoeken naar nieuwe plekken waar ze zich konden vestigen, handel konden drijven of konden telen. Om hierachter te komen, ging men niet met zijn allen naar één plek. Er werden verschillende verkenners naar verschillende plekken gestuurd. Aan het einde van de dag keerden de verkenners terug en bespraken, zonder oordeel, wat zij hadden gezien, gehoord, geproefd, geroken en gevoeld. Hierna maakten zij een plan waar zij naartoe zouden trekken. Wat paste het beste bij hun wensen op dat moment? Waar gingen zij hun beste toekomst tegemoet?Wat dit voorbeeld ons leert, is dat je bij scenarioplanning een brede en open blik moet hebben. Waar kan je naartoe? En wat brengt welke richting? Je stelt jezelf open voor alle mogelijkheden, zonder dat je ideeën bij voorhand al afketst met de gedachte “dit gaat niet gebeuren”. Je wilt ontdekken.

Hoe werkt scenarioplanning?

Er zijn verschillende soorten scenarioplanning, waaronder forecasting (tellend vooruitzien) en foresight (vertellend vooruitzien). Bij forecasting neem je een kijkje in de toekomst door data uit het verleden te verzamelen. Deze methode is vooral interessant voor het kijken in de nabije toekomst. Hiervoor heb je wel veel en goede data nodig. Hoe verder je in de toekomst kijkt, hoe onzekerder het wordt.We weten allemaal hoe onzeker de toekomst kan zijn. Met Foresight kijk je naar verschillende scenario’s en zet je deze naast elkaar. Je kijkt naar meerdere mogelijkheden. Voor ondernemers is dit een interessante manier om scenario’s te ontwikkelen.

Er zijn verschillende soorten kennis die je als organisatie bezit:
  • The known knowns: we weten wat we weten
  • The known unknowns: we weten niet wat we kunnen weten
  • Unknown knowns: we weten wat we niet weten
  • Unknown unknowns: we weten niet wat we niet weten

We weten wat we niet weten (known unknowns), is de essentie van foresight. Je hebt de onzekerheden in kaart gebracht, je weet niet waar de wereld heen beweegt, maar je hebt wel inzicht in wat er mogelijk kan gebeuren. Wat je daarmee kunt doen is monitoren, je kan kijken waar de wereld zich heen aan het bewegen is.
De vier stappen van scenarioplanning
Scenarioplanning bestaat uit vier stappen:
  1. Voorbereiding: scenariovraag, welk thema houdt mij bezig?
  2. Verkenning: wat zijn de trends en ontwikkelingen?
  3. Scenario’s maken middels een assenkruis
  4. Gebruikmaken van de verworven kennis: maak een strategie

Goede scenario’s zijn: radicaal, relevant en plausibel. Scenario’s zijn nadrukkelijk géén voorspellingen. Het zijn meerdere mogelijke toekomsten naast elkaar. Scenario’s zijn daarnaast: kwalitatief, vernieuwend en het is een instrument.

1. Voorbereiding

  • Waar ben je nieuwsgierig naar?
  • Wie is je doelgroep?
  • Wat is de scope van je scenarioproject?
  • Wat is je horizonjaar? Naar welk jaar wil je kijken?

Waar ben je nieuwsgierig naar? Maak het niet te ingewikkeld.

2. Verkennen

Je hebt de vraagstelling voor je scenario bedacht, gaat nu kijken naar de trends en ontwikkelingen op dit gebied en brengt deze in kaart. Je kunt verkennen op verschillende manieren, maar kijkt vooral naar: wat zie ik nu zo breed mogelijk om mij heen gebeuren?

3. Scenario’s maken

Wat zijn de twee belangrijkste of meest onzekere scenario’s die je wilt onderzoeken? Deze scenario’s zet je in een assenkruis. Je zet hierbij de meest onzekere ontwikkelingen op de assen. Je ontwikkelt hierbij 4 scenario’s. Download het template scenarioplanning voor voorbeelden en een invulschema.

4. Gebruiken

Op basis van de opgedane kennis, ontwikkel je een strategie.
Download het whitepaper 'Succesvol ondernemen: zo doe je dat''

Een succesvol bedrijf oprichten en runnen gaat met vallen en opstaan. Daarom is kennis opdoen over hoe je flexibel en wendbaar blijft, naast het hebben van een visie en een gedegen strategie, misschien wel het belangrijkste. Als ondernemer is het jouw taak om zaken aan te pakken en door te gaan. Maar hoe doe je dat? In dit whitepaper leer je meer over wendbaarheid, hoe je kunt inspelen op veranderingen in de markt, wat een goede strategie inhoudt en hoe je aan goede klantrelaties werkt.

Download whitepaper