Poolreiziger en klimaatjournalist Bernice Notenboom voelt zich geen roepende in de woestijn
De gevolgen van klimaatverandering zijn het best zichtbaar op de Noordpool. In vergelijking met 30 jaar geleden ligt er in de zomer 40% minder ijs. Dat is een hoeveelheid ter grootte van half Europa. Poolreiziger en klimaatjournalist Bernice Notenboom waarschuwt al jaren voor de gevolgen van CO2-uitstoot en klimaatverandering. Onlangs bracht ze een bezoek aan a.s.r. en vertelde ze waarom het zo belangrijk is om tegen klimaatverandering in actie te komen en hoe ook verzekeraars er mee te maken krijgen.
Op de vraag of ze nog wel kan slapen ’s nachts antwoordt Bernice: "Ja hoor, het geeft mij energie dat veel andere mensen ook met klimaatverandering bezig en er bij betrokken zijn." En daarna: "Ik doe graag ‘extreme dingetjes’ om onze aarde, het klimaat, een stem te geven. Op de Noordpool zie je heel duidelijk wat klimaatverandering doet. Daar is de opwarming echt zichtbaar." Ze maakt zich zorgen en wil dat laten zien met haar vele poolexpedities en lezingen over het onderwerp.
Het Noordpoolijs is belangrijk voor iedereen op aarde. De grote ijsvlakte is de airconditioning van de wereld en heeft grote invloed op ons klimaat en ons weer. Het jaar 2016 was het allerwarmste jaar op aarde tot nu toe. Daarna volgt 2017. Die warmte komt door broeikasgassen, waarvan CO2 de grootste boosdoener is. In 10 jaar tijd is de aarde een graad warmer geworden. Als de ijskappen gaan smelten, stijgt onze zeespiegel. We denken allemaal dat de Noordpool ver van ons bed is, maar we kunnen op onze klompen aanvoelen dat een stijgende zeespiegel ons natte voeten gaat bezorgen.
In gewone mensentaal verduidelijkt Bernice allerlei wetenschappelijke uitkomsten en termen. Ook het verschil tussen El Niño en La Niña. Ze legt uit hoe alarmerend het is dat 2017 het een na warmste jaar is, terwijl dit tijdens een La Niña was. Bij een La Niña zijn de zeewatertemperaturen in een deel van de Stille Oceaan bij de evenaar lager dan gemiddeld. Bij een El Niño warmt de temperatuur van het zeewater in de Stille Oceaan juist op, wat van nature leidt tot een warm jaar. Dat 2017 het een na warmste jaar tot nu toe is, maakt de opwarming van de aarde heel duidelijker.
Door klimaatverandering zien we de laatste jaren steeds extremer weer. De gevolgen hiervan worden ook voor verzekeraars merkbaar. Wereldwijd is er een groei in de omvang en de hoogte van de schades door stormen en overstromingen. Denk In Nederland aan de hagelbuien in 2016 en de daaruit voortvloeiende schades. Een voorbeeld uit het buitenland is orkaan Harvey die in augustus 2017 huis hield in Texas. De tropische storm die op de orkaan volgde, bleef in hetzelfde gebied hangen en zorgde bij Houston voor grote overstromingen. Harvey had voor de rest van de wereld ook een #MeToo kunnen worden. De orkaan stormde recht af op grote raffinaderijen in Galveston, maar boog op het laatste moment af. Als deze industrie was weggevaagd, was de olieproductie stil komen te liggen en was de kans groot geweest dat we in een wereldcrisis terecht waren gekomen.
Voelt Bernice zich een roepende in de woestijn? Nee, ze is optimistisch omdat steeds meer partijen met elkaar over klimaatverandering in gesprek gaan. Zij is zelf aanjager van die gesprekken met jaar project Spitsbergen 2.0, een expeditie naar nieuw duurzaam leiderschap. Vorig jaar zeilde ze met 66 Captains of Industry naar Spitsbergen om hen met eigen ogen de gevolgen van de klimaatverandering te laten zien. Ze daagde hen uit na te denken over welke acties grote bedrijven kunnen nemen om bij te dragen aan de CO2-vermindering. Daaruit zijn concrete afspraken tussen grote ondernemingen over duurzaamheid uit voortgekomen. Deze week werd bekend dat dit jaar CEO’s van financiële instellingen, zoals ING, Aegon, ASN Bank, Triodos en a.s.r. mee gaan naar Spitsbergen.
Bernice Notenboom skiede in 2007/2008 als eerste vrouw naar de Noord- en Zuidpool. Haar klimaatexpedities brachten haar daarnaast naar meer extreme gebieden op aarde. Kort geleden skiede zij twee breedtegraden naar de Noordpool in samenwerking met de NASA om de urgentie van het 2 graden akkoord te onderstrepen. En dat allemaal om het klimaat een stem te geven, om te laten zien dat klimaatverandering echt een groot probleem is. Die inzet leverde haar de afgelopen 2 jaar een plek op in de top 10 van De Duurzame 100 van Trouw, de jaarlijkse thermometer in de stand van duurzaamheid en natuur in Nederland.
Bernice Notenboom tijdens haar presentatie bij a.s.r.
