Lector Nadja Jungmann: ‘Geldstress maakt je de slechtere variant van jezelf’
Nadja Jungmann, lector Schulden en Incasso van de Hogeschool Utrecht en trainer bij Social Force gaf op dinsdag 29 september jl. vanuit huis voor bijna 200 geïnteresseerden een verdiepende online lezing over de schuldenproblematiek tijdens corona. De lezing was ook de start van de online training voor a.s.r.-collega’s die als financieel vrijwilliger aan de slag willen gaan in hun eigen netwerk.
Al vanaf haar achttiende is Nadja geboeid door schuldenproblematiek. ‘Omdat er zo veel verschillende facetten aan zitten: juridische, economische, sociologische en psychische elementen. Daar doe ik als lector al jarenlang onderzoek naar en train ik via mijn eigen bedrijf Social Force mensen die deze problematiek proberen op te lossen. Van wijkteams tot incassomedewerkers en professionals in de schuldhulpverlening.’
Zeker nu door corona de verwachting is dat de schuldenproblematiek zal toenemen, neemt ook de behoefte aan vrijwilligers alleen maar meer toe. Nadja: ’Al in januari waarschuwde de Nederlandse Bank dat meer dan 1 miljoen mensen geen financiële buffer heeft om een tegenvaller op te vangen. Volgens het Nibud krijgt een vijfde van de huishoudens te maken met een financiële terugval.’
Geldstress werkt enorm door op het gedrag van de mens. ’Je wordt eigenlijk een slechtere variant van jezelf. Als je lang stress hebt, doet dat iets met je functioneren. Mensen gaan met de dag leven en hebben meer moeite om hun emoties te regelen. En ze gaan dingen vergeten. Dan kan het dus gebeuren dat ze de afspraken die je als hulpverlener met ze maakt, niet nakomen. Bijvoorbeeld om de rekeningen van de week te verzamelen of zelfs dat ze gewoon niet komen opdagen als je ze op een bepaald tijdstip zou ontmoeten.’
Wat dan zeker niet werkt is dat je deze mensen verwijten gaat maken. ‘Beter is om te verkennen wat hen kan helpen om de volgende keer zich wel aan de afspraken te houden. Dat kan dan zijn door bijvoorbeeld de steun van een buurvrouw in te roepen of iets dergelijks. Het is belangrijk dat je mensen helpt een eigen plan te maken en niet vervalt in het geven van goedbedoelde adviezen. Het concreet ombouwen van hun handelingsperspectief. Het helpen van mensen met schulden is mensen helpen koers te vinden in het leven.’
En het is ook niet zo dat alleen laagopgeleiden in de problemen kunnen komen. ‘Die hebben over het algemeen wel meer kans want ze hebben gemiddeld genomen vaker een wat lager inkomen. Een tweede risicogroep zijn mensen die weinig financiële opvoeding kregen. Maar ook andere elementen spelen een rol. Kijk naar de huidige woningmarkt. Mensen zitten soms aan de limiet van hun uitgaven om de hypotheek te kunnen betalen. Dan moet er weinig misgaan.’
Op al dit soort inzichten ging Nadja dieper in tijdens haar lezing bij a.s.r. ‘Schuldenproblematiek is gerelateerd aan economische ontwikkelingen. Maar tegelijkertijd was de schuldenproblematiek ondanks de economische voorspoed de afgelopen jaren nog altijd ongekend groot. Hoe het deze keer zal gaan, is moeilijk te voorspellen. Er komt zeer zeker een nieuwe groep met financiële problematiek. Maar het kan zijn dat deze groep veerkrachtiger is. Laten we het hopen.’
a.s.r. foundation organiseerde eind september/begin oktober online workshops voor collega’s om mensen die bijvoorbeeld door corona financieel in de problemen zijn geraakt, te helpen weer grip op hun geld te krijgen. a.s.r. vindt het belangrijk dat mensen financieel zelfredzaam zijn en draagt hier zo aan bij. De deelnemers die alle workshops volgden, ontvingen na afloop het Financieel Vrijwilliger Thuis certificaat en kunnen nu aan de slag met het begeleiden van mensen met financiële problemen.
