Ga naar de hoofdinhoud

Verwacht je een kindje? Dan breekt een bijzondere tijd aan. Hier wil je als toekomstige ouder natuurlijk volop van genieten! Tegelijkertijd heeft deze periode ook een grote invloed op je onderneming en je inkomen. Als zelfstandig ondernemer moet je een hoop zaken zelf regelen. Hoe word je bijvoorbeeld doorbetaald tijdens je verlof? In dit artikel vertellen we je alles over de verschillende regelingen voor zwangere zelfstandigen of ondernemers die een kindje verwachten. Zo weet je precies wat je allemaal moet regelen, en kan je straks zorgeloos met verlof en genieten van de kleine!

Waar heb je als ondernemer recht op wanneer je een kindje verwacht?

Wanneer je een kindje verwacht, heb je als medewerker in loondienst wettelijk recht op vier maanden betaald zwangerschapsverlof. Dit is geregeld in de Wet arbeid en zorg (WAZO). Maar hoe zit het als je eigen baas bent en een kindje verwacht? Zowel voor partners als zwangeren geldt het volgende. Wat is voor jou van toepassing? 

  • Ik ben zelfstandige en ben zwanger of wil zwanger worden: als zelfstandige heb je geen recht op zwangerschapsverlof, maar mogelijk wel recht op een ZEZ-uitkering.
  • Ik ben zelfstandige (partner van) en verwacht een kindje: als zelfstandige en partner van heb je geen recht op (aanvullend) geboorteverlof, maar mogelijk wel recht op een ZEZ-uitkering.
  • Ik ben zelfstandige en adopteer een kind of neem een pleegkind in huis: als zelfstandige heb je geen recht op adoptieverlof en ook niet op een ZEZ-uitkering.

ZEZ-uitkering: de zwangerschapsuitkering voor zelfstandig ondernemers

Om je als zelfstandig ondernemer tijdens je zwangerschap tegemoet te komen, kun je bij UWV de Zelfstandige en Zwanger-regeling (ZEZ) aanvragen. Dit is een tijdelijke zwangerschapsuitkering die minimaal 16 weken duurt: 6 tot 4 weken voor de bevalling en minimaal 10 weken na de bevalling. Net als de zwangerschapsuitkering voor medewerkers!

Zwanger als ondernemer in lockdown: het verhaal van Anne

‘Ik run een bar en een restaurant samen met mijn compagnon. Middenin  coronatijd werden we allebei zwanger. Mijn compagnon en ik hadden er allebei voor gekozen om zwangerschap niet mee te nemen in onze AOV. Wel had ik een buffer opgebouwd, maar die was door de lockdown zo goed als op. Door het sluiten van de horeca waren er geen inkomsten en hadden we weinig geld om onze salarissen uit te betalen. Gelukkig hadden we recht op de ZEZ-uitkering van het UWV. Deze uitkering vulden we uit eigen zak aan tot ons normale salaris. Zo hoefde ik financieel niet in te leveren tijdens mijn verlof. Wel heb ik iets korter zwangerschapsverlof gehad dan de meeste mensen, maar dat vind ik niet erg. Ik voelde me fit, en werk en kinderen zijn eigenlijk prima te combineren! Je moet er alleen even je weg in vinden.’ 

De voorwaarden voor een ZEZ-uitkering

Wil je als zelfstandig ondernemer de zwangerschapsuitkering aanvragen? Dan moet je aan één van deze voorwaarden voldoen:

  • Je hebt een eigen onderneming, met of zonder personeel.  
  • Je bent een zelfstandig beroepsbeoefenaar, zoals een freelancer, artiest, huisarts, gastouder, directeur-grootaandeelhouder, alfahulp of particuliere huishoudelijke hulp.
  • Je bent de meewerkende echtgenote of partner van een zelfstandige.  

Wanneer vraag je de ZEZ-uitkering aan?

Vanaf het moment dat je 24 weken zwanger bent, mag je een ZEZ-uitkering aanvragen. De uitkering gaat 6 tot 4 weken voor je uitgerekende datum in. Je mag zelf de dag binnen deze periode bepalen waarop de uitkering ingaat. Doe je aanvraag uiterlijk 2 weken voor je gewenste ingangsdatum. Werkt je partner bij jouw bedrijf? Dan kan je partner op hetzelfde moment ook een ZEZ-uitkering aanvragen.

Kan je een ZEZ-uitkering aanvragen met terugwerkende kracht?

Ja, je kan een ZEZ-uitkering aanvragen met terugwerkende kracht. Mogelijk ontvang je wel een lager bedrag. Je kan namelijk tot een jaar met terugwerkende kracht een uitkering krijgen. Dit jaar gaat in op de dag dat je de uitkering alsnog aanvraagt. Alle zwangere maanden die langer dan een jaar geleden waren, komen dus te vervallen.

De hoogte van een ZEZ-uitkering

De hoogte van een ZEZ-uitkering is maximaal 100 procent van het wettelijk bruto minimumloon, ook als je inkomen normaal een stuk hoger ligt. De hoogte wordt namelijk bepaald op basis van het urencriterium van 1.225 gewerkte uren per jaar. Dit urencriterium geldt ook als je een meewerkend echtgenote of partner bent. 

Dus heb je in het laatste kalenderjaar voor je zwangerschap 1.225 uur of meer gewerkt? Dan ontvang je de volledige uitkering. Werkte je minder dan 1.225 uur? Dan valt je uitkering lager uit. UWV berekent de uitkering dan op basis van de inkomsten uit dat jaar. 

Hoogte ZEZ-uitkering in 2024

Vanaf 1 juli 2024 is het wettelijke minimumloon bruto € 2.133,60 per maand. De maximale hoogte van de ZEZ-uitkering is gelijk aan dit bedrag.

Bouw zelf een buffer op

Een ZEZ is nooit hoger dan het minimumloon. Dat betekent mogelijk dat je er financieel iets krapper bijzit dan normaal. Het is altijd handig om zelf een goede buffer op te bouwen. Zet wat geld opzij, dan hoef je nooit bang te zijn dat je niet rondkomt tijdens je zwangerschapsverlof.

Voorkom een groot inkomensgat met een AOV

Als je maandelijks meer verdient dan het wettelijke minimumloon, dalen je inkomsten enorm met de ZEZ-uitkering. Natuurlijk is het fijn dat je financieel ondersteund wordt, maar je vaste lasten en kosten blijven in deze periode gelijk. Je zal dus minder geld overhouden aan het eind van de maand. Door een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) af te sluiten, krijg je een aanvulling op je ZEZ-uitkering. Let op: je moet je AOV wel aanvragen voordat je zwanger bent, anders heb je er geen recht meer op. Lees hier meer over een AOV en zwangerschap. 

Meer weten over een AOV of welke andere opties je hebt naast een AOV? In dit whitepaper zetten we voor je op een rij welke mogelijkheden er zijn. Download het whitepaper hier!

Meer lezen over life events?