Zzp’er Johan (49): “Na m'n hartinfarct wilde ik beter met geld omgaan”

Johan is geboren en getogen in de Amsterdamse Jordaan. Zijn ouders hebben een goedlopende sigarenwinkel in de Haarlemmerstraat. Het ontbreekt Johan en zijn jongere broer aan niets. Als ze iets wilden, kregen ze het vrijwel altijd. “Of ik dat zelf ook zo gedaan zou hebben, betwijfel ik. Maar ik neem mijn ouders niets kwalijk. Ze wilden gewoon het beste voor ons.” 

Die opvoeding helpt Johan alleen niet om een financieel bewustzijn te ontwikkelen. “Al het geld dat ik verdiende, ging er twee keer zo hard weer uit. Ik ben lang bij mijn ouders blijven wonen, waardoor ik geen kosten had. Sparen deed ik niet aan. Als ik een maand niet uitkwam, waren mijn ouders nooit te beroerd om bij te springen. Die zilveren lepel hè,” glimlacht hij. 

Jarenlang heeft Johan verschillende banen – marinier, medewerker in een kippenslachterij en timmerman – gehad. Daarna werkt Johan bijna 10 jaar als commercieel medewerker en manusje-van-alles bij een verhuurbedrijf. “Ik maakte lange dagen, het was enorm druk en stressvol. De eerste keer dat ik heftige steken in mijn borst voelde, was in de auto op weg naar werk. Ik reed op een tweebaansweg, dus kon niet stoppen. Tegen de tijd dat ik bij werk aankwam, was de pijn weer gezakt. Dus ging ik maar weer gewoon aan de slag. 

Drie dagen later kreeg ik ‘s nachts opnieuw enorme kramp. Toen heb ik toch maar een afspraak met de huisarts gemaakt, die me doorstuurde naar het ziekenhuis. Daar werd ik in alle haast naar de hartbewaking gestuurd. Wat bleek: ik had een dubbele hartinfarct.. Ik, een gezonde, sportieve man van 42 jaar een hartinfarct? Dat zette alles op z’n kop.”

Zijn werkgever geeft Johan drie maanden om tot rust te komen. Die tijd brengt hij vooral op het water door. Als klein jongetje is Johan al bezeten van vissen. “We woonden naast een hengelsportzaak, waar ik vele uren doorbracht. Daar hingen foto’s aan de muur van mensen met een grote vis die ze hadden gevangen. Prachtig vond ik dat. Ik viste vaak in de gracht voor ons huis of in het Noord-Hollands Kanaal bij ons tweede huis in Schoorldam. Om vijf uur zette ik de wekker om een mooi plekje aan het water te vinden. Daar zat ik dan de hele dag in m’n eentje te vissen. Gelukkiger kon je me niet krijgen.”

Na zijn infarct weet Johan één ding heel zeker: hij wil niet meer naar die stressvolle baan. Naast dat hij veel vist, leest hij in die tijd ook veel boeken over persoonlijke ontwikkeling. “Tijdens het lezen realiseerde ik me hoe ontzettend onverstandig ik met mijn geld omging. Ergens las ik de uitspraak dat ‘jij niet voor je geld zou moeten werken, maar je geld voor jou moest werken’. Dat bleef hangen. Langzaam maar zeker ontwikkelde ik alsnog het financiële bewustzijn dat ik nooit had. Vanaf dat moment ging ik heel anders kijken naar mijn geld en waaraan ik het uitgaf.”

Het is het begin van een nieuw leven. Het heeft veel impact op Johan’s uitgavenpatroon. Hij koopt geen nieuwe kleren meer en gaat veel minder vaak uit eten. Daarnaast beïnvloedt het ook Johans ideeën over wat hij met de rest van zijn leven wil doen. “Steeds vaker vroegen mensen of ze met me mee mochten vissen. Die stapten vervolgens na afloop heel enthousiast en dankbaar van de boot af. Daar moet ik iets mee doen, dacht ik. Ik zag het als dé kans om van mijn passie mijn beroep te maken. Ik werd visgids.”

Dat Johan die keuze kan maken, heeft veel te maken met die zilveren lepel. “In loondienst verdiende ik altijd rond het minimumloon en heb ik wel wat pensioen opgebouwd. Dit is alleen lang niet genoeg om ooit van rond te kunnen komen. Daar heb ik me nooit druk om gemaakt. Dat komt vooral doordat de voormalige winkel van mijn ouders, gevestigd op een prachtige locatie in Amsterdam, ooit voor mij is. Het pand wordt verhuurd voor een paar duizend euro per maand. Zolang mijn ouders leven, hebben zij het vruchtgebruik. Maar ooit zijn die maandelijkse huurinkomsten voor mij. Daarmee is mijn oudedagvoorziening zo goed als zeker al geregeld. Mijn jongere broer erft het ouderlijk huis.”

Toch voelt Johan de drang om ook een eigen kapitaal op te bouwen. “Misschien wel vooral omdat ik dat vroeger nooit gedaan heb. Maar vergis je niet: visgids zijn is geen vetpot. Het is een hele materiaal-intensieve business. De afgelopen jaren kocht ik een grotere boot, en ik moet continu materiaal vervangen. Dan hebben we het nog niet eens over brandstof gehad. Qua salaris kom ik net boven het minimumloon uit. Als het drie weken regent, verdien ik drie weken niets. Daar zit de ‘winst’ dus niet. Die zit hem in het feit dat ik nu heel bewust en verstandig met mijn geld omga. Cindy en ik hebben geen kinderen, dat scheelt ook.” Inmiddels is Johan ook freelance redacteur bij een bekend Nederlands vismagazine. "Dat is een prachtige extra uitdaging erbij."

Het grootste deel van zijn inkomsten investeert Johan meteen weer in zijn onderneming. Naast een boot, veel nieuwe hengels en ander materiaal, investeert hij onder meer in een mooie website. Als alles naar tevredenheid staat, begint hij met beleggen om vermogen op te bouwen.

Voor zijn 60ste hoopt hij te stoppen met werken en samen met Cindy van hun oudedag te kunnen genieten. "Van de maandelijkse huurinkomsten van het winkelpand kunnen we meer dan ruim leven. En ik hoop tegen die tijd mijn bedrijf voor een leuk bedrag te verkopen. Daarnaast heeft Cindy altijd bij dezelfde werkgever gewerkt en daar een goed pensioen opgebouwd. Alles wat mijn beleggingen opleveren, is mooi meegenomen."