Verzuimanalyse: stappenplan
In 6 stappen je ziekteverzuim verlagen
Door een verzuimanalyse te maken van de verzuimcijfers, krijg je inzichtelijk waar het ziekteverzuim ontstaat in jouw bedrijf. Zo kun je gericht preventieve maatregelen inzetten en op die manier je werknemers duurzaam inzetbaar houden. Hieronder lees je meer over hoe je verzuim meet en hoe je een verzuimanalyse maakt.
Op deze pagina behandelen we onderstaande onderwerpen.
Waarom een verzuimanalyse?
Om je verzuim te verlagen is het belangrijk om eerst grip te krijgen op je verzuim. Een efficiënt verzuimbeleid helpt je hierbij. Een verzuimanalyse helpt je om verbanden te leggen tussen ziekteverzuim in jouw bedrijf en de factoren die dit beïnvloeden. Zo krijg je meer inzicht in de oorzaken van verzuim. Heb je bijvoorbeeld werknemers die zich vaak ziekmelden of waar het verzuim langdurig kan worden? Bij een grotere organisatie kun je kijken naar verschillen in verzuim tussen teams en afdelingen.
Met de inzichten van de verzuimanalyse kun je een verzuimbeleid ontwikkelen (of aanscherpen) dat past bij jouw bedrijf en de basis vormt voor gezonde en duurzaam inzetbare medewerkers.
Een verzuimanalyse maken: 6 stappen
Stap 1: analyseer je (ziekte)verzuimbeleid
Het is belangrijk om te achterhalen hoe binnen je bedrijf wordt omgegaan met een zieke werknemer. Neem je (ziekte)verzuimbeleid onder de loep en stel kritische vragen aan jezelf en het bedrijf. Denk aan:
- hoe verloopt het ziekmeldproces op dit moment? (WhatsApp, telefonisch, tijdstip, bij wie etc.)
- hoe verloopt een ziekmeldingsgesprek en hoe worden vervolgafspraken gecommuniceerd?
- is dit verschillend per team of afdeling?
- hoe gaat de leidinggevende om met ziekmelding? En welke invloed heeft dit?
Stap 2: registreer het verzuim
Om het ziekteverzuim te kunnen sturen, evalueren en bijstellen is het van belang dat je belangrijke gegevens zoals de duur en de frequentie van het verzuim bijhoudt in een verzuimregistratiesysteem. Hierdoor kun je tijdig trends signaleren en hier actie op ondernemen. Houd er wel rekening mee dat je niet alles mag vragen en registreren. Zo is het door de AVG wettelijk niet toegestaan om te vragen naar de oorzaak of reden van het verzuim. Kijk voor meer informatie op de website van Autoriteit Persoonsgegevens.
Houd bij het maken van de verzuimanalyse rekening met een aantal verzuimtermen. Het CBS formuleert deze als volgt:
- Ziekteverzuim: het totaal aantal werknemers dat in de afgelopen 12 maanden heeft verzuimd, gedeeld door het totaal aantal werknemers.
- Ziekteverzuimpercentage: het totaal aantal verzuimde dagen, gedeeld door het totale aantal dagen dat werknemers beschikbaar zijn in een bepaalde periode.
- Verzuimfrequentie: het aantal keer dat mensen zich gemiddeld ziek melden. Dat is het aantal ziekmeldingen in een periode gedeeld door het totale aantal werknemers.
- Gemiddelde verzuimduur: het gemiddelde aantal werkdagen dat werknemers in de afgelopen 12 maanden hebben verzuimd. Dat is de verzuimduur gedeeld door het aantal herstelmeldingen.
- Nulverzuimers: het aantal medewerkers dat zich het hele jaar door niet ziek meldt.
Stap 3: analyseer het ziekteverzuim
Nu je alle gegevens hebt verzameld, kun je de analyse doen. Hierbij geldt: hoe groter de groep medewerkers, hoe betrouwbaar het resultaat van je verzuimanalyse. Het verkleint namelijk de kans op toeval en vergroot daarmee de kans dat er een trend zichtbaar is.
Het handigst is om het ziekteverzuim stapsgewijs te analyseren. Stel jezelf de onderstaande vragen.
- Bekijk de samenstelling van jouw personeel. Denk bijvoorbeeld aan de leeftijd.
- Hoe ziet het verzuim er in het gehele bedrijf uit? Bereken het ziekteverzuim.
- Als je bedrijf groot genoeg is kun je nu het verzuim toespitsen op verschillende categorieën: wat is bijvoorbeeld het ziekteverzuim per team, afdeling of functiegroep? Analyseer voor iedere groep het verzuimpercentage, de verzuimfrequentie en de gemiddelde verzuimduur.
- Bekijk de verschillende klachten. Welke redenen van verzuim worden er gegeven? Is er sprake van kort of langdurig verzuim?
Stap 4: maak een verzuimvenster
In de volgende stap leg je verbanden tussen alle gegevens uit je analyse. Dat doe je met een verzuimvenster. Maak een verzuimvenster door het verzuimpercentage op de horizontale as tegenover de verzuimfrequentie op de verticale as te zetten. Op die manier ontstaat een venster met vier delen. Deze delen noemen we kwadranten.
- Kwadrant 1: werknemers die relatief weinig en kort verzuimen
- Kwadrant 2: werknemers die weinig verzuimen, maar wel lang afwezig zijn
- Kwadrant 3: werknemers die relatief vaak verzuimen en kort verzuimen
- Kwadrant 4: werknemers die relatief vaak en lang verzuimen
In het verzuimvenster kun je meerdere cijfers met elkaar vergelijken. Zet bijvoorbeeld het ziekteverzuim in de hele organisatie af tegen het verzuim van bepaalde teams. Of vergelijk de cijfers in jouw organisatie met de ziekteverzuimcijfers uit de branche. Zie jij verschillen? Dan is het tijd om hierbij hypotheses (verwachtingen) op te stellen!
Stap 5: stel hypotheses op bij het verzuim
Voorbeeld van een verzuimhypothese
Stel: uit jouw verzuimanalyse blijkt dat werknemers op de vierde verdieping van jouw kantoor vaker ziek zijn dan medewerkers op andere verdiepingen. De medewerkers geven vaak griep of verkoudheid als reden op voor hun verzuim. Wat nu?
Een verklaring kan zijn: op de 4e verdieping is iets mis met de luchtkwaliteit. Onderzoek je hypothese. Ga in gesprek met je werknemers of laat een professional komen om de luchtkwaliteit op kantoor te checken.
Stap 6: neem actie om verzuim terug te dringen
Heb je de hypotheses onderzocht? Stel dan gerichte preventieve maatregelen op en voer ze uit. Probeer ook dingen uit waar je in eerste instantie misschien niet gelijk aan dacht. Wist je bijvoorbeeld dat het stimuleren van beweging helpt om je medewerkers gezond te houden? Bewegen vermindert stress en het maakt je werknemers creatiever en productiever.
Lees hoe je de vitaliteit van jouw werknemers kunt verbeteren
Verzuimanalyse koppelen aan kosten en baten
Meer over verzuim in je bedrijf
Door verzuimmanagement krijg je inzicht in je ziekteverzuim en kun je tijdig ingrijpen en verzuim voorkomen. Meer weten over verzuim in je bedrijf? Lees alles over verzuim of bekijk onderstaande pagina's.